Çeyiz Parası Nedir? Ne Kadar ve Nasıl Alınır?
Evlenmeye karar veren çiftler, hazırlıkların başladığı yoğun bir döneme adım atarken gerek ailelerinden gerek sevdiklerinden maddi olarak yardım alırlar. Çünkü ev eşyaları, düğün masrafları çiftleri ekonomik olarak oldukça zorlamaktadır. Bu noktada evlenecek olan çiftlerin aklına gelen ilk soru çeyiz parası yardımıdır. Bu yardımdan faydalanıp faydalanamayacakları konusunda tereddüt yaşayan, ekonomik olarak destek arayışı içinde olan çiftlerimiz için, bu konuya ait tüm detayları bir araya getirdik.
Çeyiz Parası Nedir?
Çeyiz parası SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı üzerinden yetim aylığı alıyorken evlilik yapan kız çocuklarına, devlet tarafından bir sefere mahsus olarak yapılan evlilik yardımıdır. Görüldüğü üzere bu evlilik ödeneği anne veya babasını kaybetmiş kadınların ilk evliliklerinde faydalanabileceği bir yardımdır. Evlilik desteğini alacak kişilerde yaş sınırı yoktur ve yapılan yardım geri ödemesiz bir şekilde verilmektedir.
01.10.2008 tarihinden itibaren yapılan yasal düzenlemeler neticesinde yetim aylığı alan kişilere yapılan bu yardım çeyiz hesabı ile karıştırılmaktadır. Çeyiz parası geri ödemesiz bir şekilde yetim aylığı alan kadınlara yapılan bir ödemeyken, çeyiz hesabı 24 yaşını doldurmamış hiç evlenmemiş her Türk vatandaşının açtırabileceği bir hesaptır. Çeyiz hesabı açıldıktan sonra kişi tarafından yapılan aylık ödemeler neticesinde biriken rakama belirlenmiş oranlarda devlet tarafından ilaveler yapılmaktadır.
Çeyiz Parası Kimlere Hangi Şartlarda Verilir?
Çeyiz parası, anne veya babasını kaybetmiş, yetim maaşı alan kadınlara bir sefere mahsus toplu olarak verilir. Bu yardımı sadece kadınlar alabilir ve alacak olan kadınlar için yaş sınırı yoktur. Bir defaya mahsus verildiği için yetim aylığı alan kadınlar sadece ilk evliliklerinde bu yardımdan faydalanabilirler.
Sigortalı bir işte çalışan kadınlar çeyiz parası başvurusunda bulunamazlar. Çünkü sigortalı bir işe başlayan kişinin yetim aylığı kesilmiş olduğundan böyle bir hakkı bulunmamaktadır. Çeyiz parası alındıktan sonra ise kadın isterse en kısa sürede sigortalı bir işe girip çalışabilir. Çünkü yetim aylığı almaya devam etme durumu söz konusu olmadığından, alınan çeyiz parası üzerinden herhangi bir kesinti veya geri ödeme talebi söz konusu olamaz.
Çeyiz parası başvurusu yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Resmi nikahın mutlak suretle gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde yapılan evliliğin resmi bir dayanağı olmadığından talep yapılsa dahi bir geçerliliği olmayacaktır. Resmi nikahın gerçekleştiği tarihte kişinin yetim aylığı alıyor olması şarttır. Çeyiz parası için, resmi nikahın gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıl geçerli olmak kaydıyla başvuru hakkı bulunmaktadır. Bu süre içerisinde başvuru yapılmadığı takdirde çeyiz parası hakkı ortadan kalkmış olur.
Çeyiz Parası Başvurusunda İstenen Belgeler:
- Nüfus Cüzdanı
- Evlilik Cüzdanı
- Dilekçe (Dilekçe örneği aşağıdaki gibidir.)
Çeyiz Parası Nasıl Hesaplanır? Nereden Sorgulanır?
Çeyiz parası hesaplanırken kişinin en son aldığı yetim aylığı tutarı temel alınır. Yetim aylığınızı Emekli Sandığı üzerinden alıyorsanız son aldığınız tutarı 12 ile çarparak alacağınız toplam rakamı hesaplayabilirsiniz. SSK veya BAĞ-KUR üzerinden alıyorsanız bu durumda son aldığınız tutarı 24 ile çarparak yapılacak yardım tutarını bulabilirsiniz. Hesaplanmış bu rakamlar tek seferde ve toplu olarak verilmektedir.
Çeyiz parası başvurunuzu tamamladıktan sonra e-devlet üzerinden veya Alo 170 Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletim Merkezini arayarak sorgulayabilirsiniz. Onaylandıktan sonra kısa sürede ödemeyi teslim alabilirsiniz.
Çeyiz Parası Başvurusu Nereye Yapılır? Ne Zaman Alınır?
Çeyiz parası başvurusu talep eden kişi tarafından gerekli belgeler ile birlikte, SGK İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüklerine yapılır. Başvuru onaylandıktan sonra evlilik yardımı için hesaplanmış olan rakam, takip eden ayın 8 i ile 14 ü arasında kişiye ödenir. Ödemenin teslim alınması sürecinde başka belge istenmez ve ilgili tutar kolaylıkla teslim alınır.
Hangi Bankaya Yatar?
Evlilik ödeneği onaylandıktan sonra yetim aylığınızı Ziraat Bankasından alıyorsanız o hesaba, PTT den alıyorsanız yine adınıza oraya yatırılır. Böylece istediğiniz an paranızı kolayca çekip kullanabilirsiniz. Paranın teslimi sırasında kişiden sadece T.C. kimlik numarası talep edilir. Başka bir belgeye gerek yoktur.
Çeyiz Parası Alan Kişi Boşanırsa Yetim Aylığını Almaya Devam Edebilir Mi?
Yetim aylığı evlilik durumunda otomatik olarak kesilmektedir. Boşanma durumunda tekrar alınabilmesi için de belli şartlar mevcuttur. Çeyiz parası alan kadın eşinden 2 yıl dolmadan önce boşanırsa, yetim aylığının bağlanması için 2 yıl beklemek zorunda kalır. Çünkü çeyiz parası yetim aylığının 2 yıllık toplam tutarı kadar yapıldığından, aylığın tekrar bağlanması için bu sürenin geçmesi gerekmektedir. İlk evliliğinde çeyiz parası alan ve boşanan kadın yetim aylığının bağlanması için beklemek zorunda kalır. Fakat sonraki evliliği de boşanma ile sonuçlanırsa aynı durum söz konusu değildir. Boşanma gerçekleştikten hemen sonra yetim aylığı bağlanır.
İlk evliliğinde çeyiz parası almış olan kadın, ikinci evliliğinde aynı hakka sahip değildir. Yani çeyiz parası sadece ilk resmi nikahta bir sefere mahsus yapılan evlilik ödeneğidir.
Çeyiz Parası, Dul Maaşı Alan Anneden Kesilir mi?
Eşi vefat eden kadın için devlet tarafından bağlanan dul maaşı, çocuklar için yetim maaşı talep edildiği takdirde belli oranlarda paylaştırılmaktadır. Eğer çocuklar için yetim maaşı alınmıyorsa kız çocuğun çeyiz parası alması annenin maaşında kesintiye neden olabilir. Fakat bu kesinti kız çocuğunun payına düşen oranda olmaktadır. 2 yıllık süre dolduktan sonra anne maaşını yine tam almaya devam eder.
Kız çocuğu yetim maaşı alıyorsa ve çeyiz parası almışsa 2 yıl dolduktan sonra annenin aldığı maaş artar. Bunun sebebi evlilik dolayısıyla yetim aylığının kesilmesidir. Belli oranda çocuğa ayrılan rakam tamamen anneye verilir.
Çeyiz Parasının Faydaları Nelerdir?
Evlilik kararı aile bireylerinin manevi desteğiyle verilmiş bir karar olup, maddi olarak zorlayıcı etkileri olan sürecin de başlangıcıdır. Aileler çocukları için her konuda ellerinden geleni yapmaya çalışırlar. Bu noktada ekonomik imkanlar çerçevesinde eksikleri tamamlamaya çalışmak oldukça zordur. Anne veya babasını kaybetmiş olan kadınlar bu süreçte manen yaşadıkları eksikliklerin yanı sıra ekonomik olarak da oldukça zorlanırlar. Evlenme kararı aldıktan sonra ekonomik olarak destek sağlayacak bütün ihtimalleri düşündükleri bu süreçte ihtiyaç duydukları maddi desteği evlilik ödeneği ile almış olurlar. Aile bireylerinin eksikliğini yaşayan kadınlar için bu yardım bir nebze de olsa rahatlatıcıdır.
Evlenmek isteyen çiftler günümüzde masrafların altından kalkmakta çok zorlanırlar. Çeyiz parası toplu verilmesi sebebiyle fazlasıyla yardımcı olmaktadır. Resmi nikah sonrası yapılan başvuru onaylanır onaylanmaz hesaba yatırılır veya şubeden kolaylıkla teslim alınır. Bu sayede evlilik hazırlıkları sırasında kredi çekilmişse veya herhangi bir borç varsa hafifletmek adına hemen kullanılabilir. Gelin ve damadın zor zamanında kolaylık sağlaması sebebiyle oldukça güzel bir uygulamadır.